Cortisol verlagen
Vaak wordt gedacht dat cortisol HET stresshormoon is, wat deels waar is. Cortisol is eigenlijk een anti-stresshormoon, welke ontstekingsremmend en energiegevend werkt. Het is de tegenhanger van adrenaline, welke alertheid geeft en bloed naar de spieren laat stromen.
Het probleem met chronische stress is dat cortisol constant wordt aangemaakt, waardoor de voordelen weg vallen. De bijnieren raken hierdoor onder druk en je lichaam wordt minder gevoelig voor de opname van cortisol (cortisol resistentie). Daarnaast zorgt cortisol voor de stijging van insuline, welke ervoor zorgt dat suikers vanuit het bloed naar de belangrijke onderdelen van het stress systeem worden gestuurd zoals de spieren. Zo blijft er minder suiker (energie) over voor andere organen. Daarom is onze spijsvertering vaak minder goed werkend en kan de menstruele cyclus stoppen bij chronische stress.
Cortisol wordt gemaakt vanuit progesteron, waardoor minder progesteron overblijft voor de menstruatie cyclus. Dit kan zorgen voor oestrogeen dominantie.
Hoe kan je cortisol verlagen?
Het aller beste wat je kan doen om cortisol te verlagen is rust nemen. Plan letterlijk rustdagen en zie dit dan ook echt als een afspraak (met jezelf). Of plan meer ontspannende activiteiten in (wellicht met anderen) zodat dit meer in je ritme komt.
Wanneer we in rust stand terecht komen (het parasympathische systeem) zal de energie weer anders verdeeld worden, daarbij gaat de spijsvertering weer aan, zal er meer aandacht komen voor de aanmaak van geslachtshormonen en zal je ook uitgeruster wakker worden. Wanneer je wakker wordt met hartkloppingen weet je dat je echt je rust moet pakken.
Natuurlijke kruiden ter ondersteuning van de bijnieren en het verlagen van cortisol
Er zijn verschillende kruiden, genaamd adaptogenen, welke enorm kunnen helpen het lichaam terug te brengen in rust stand, het parasympathische systeem. Deze adaptogenen ondersteunen de bijnieren en geven rust of energie, net wat het lichaam om dat moment nodig hebben. Ze ‘adapten’ aan jouw lichaam.
Een aantal kruiden/adaptogenen:
ribes nigrum: verlaagt histamine, directe werking op de bijnierschors en bevat een hoog level van goed opneembare vitamine C
ashwagandha: verlaagt stress en angsten, boost testosteron en verhoogd libido
saffraan (onze favo): stimuleert de aanmaak van serotonine en melatonine, verbeterd de slaap en gemoedstoestand
rhodiola: hormoonbalanserend, ondersteund de bijnieren en geeft meer energie
Weten hoe het zit met jou cortisol levels?
Het is mogelijk om een onderzoek te doen naar je cortisol levels. Zo weet je of deze juist te hoog zijn (oppassen voor een burn out) of te laag (in een burn out). Het kan mentaal erg helpen om dit op papier te zien om te weten dat het echt is wat je voelt. Bij dit speekselonderzoek neem je om een aantal uur je speeksel af, welke je de volgende dag naar het lab stuurt. Mail ons voor meer informatie.
Zie hier de pagina met de meest voorkomende oorzaken van hoge cortisol waarden.
Deze waarden duiden op een beginnende burn-out: opstaan met hartkloppingen, kleine piek (wellicht door trainen of koffie) later op de dag, maar cortisol vrij laag gedurende de dag na het opstaan. Cortisol helpt bij het wakker worden en er wordt met de loop van de dag minder aangemaakt.